بررسی تغییرات زمانی و مکانی شوری خاک شهرستان آبادان در بازه 24 ساله با تصاویر ماهواره‌ای

شوری خاک، به‎دلیل ضعف مدیریت منابع آب‌وخاک و توسعة ناپایدار کشاورزی رخ داده و موجب کاهش بازدهی خاک می‌شود. در روش سنّتی، شوری خاک با جمع‌آوری نمونه‌های میدانی، آنالیز آزمایشگاهی و هدایت الکتریکی آنها اندازه‌گیری می‌شود. داده‌ها و تکنیک‌‌های سنجش از دور، روشی مؤثّرتر و اقتصادی‌تر برای پایش و تهیّة نقشة شوری خاک هستند. بازتاب طیفی نمک‌ها در سطح خاک کاملاً شناسایی شده و به‌عنوان شاخص مستقیم شناسایی خاک‌های شور در سنجش از دور استفاده می‌شود. هدف این مطالعه، بررسی تغییرات مکانی و زمانی شوری خاک‌های سطحی در محدودة شهرستان آبادان است. به این منظور، تصاویر ماهواره‌ای لندست در بازة زمانی 24 ساله استفاده شده و سه شاخصِ نسبت آبی به سبز، شاخص نرمال‌شدة شوری خاک و شاخص شوری با استفاده از این تصاویر به دست آمده و مقایسه شده‌اند. شاخص‌های مختلف شوری خاک با مدل رگرسیون خطّی ارزیابی شده و پارامترهای مدل به دست ‌آمد. بر اساس نتایج رگرسیون، شاخص شوری، بهترین انطباق را با واقعیّت میدانی نشان داد (573/0R2=). در بازة زمانی انجام این پژوهش، شوری خاک در برخی نواحی شهرستان کمتر و در برخی نواحی بیشتر شده است. نمی‌توان با اطمینان و بدون وجود داده‌های میدانی از شاخص‌ها استفاده کرد. پژوهش حاضر نشان داد، با اینکه شوری خاک منطقه همچنان بالاست، شوری زمین‌ها در بیشتر مناطق شهرستان آبادان در بازة زمانی این مطالعه کاهش یافته است؛ امّا در برخی نواحی، افزایش شوری به‌طور موردی است. استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و شاخص‌های شوری خاک به‎دلیل دید کلّی که از وضعیّت شوری ارائه می‌دهد بسیار مفید است، امّا باید عدم قطعیت داده‌ها را در نظر داشت.